Tosya Ziyareti / Aygut Tarifi

2013, ileride kendisini kötü ve zor bir yıl olarak hatırlatmak için elinden geleni yapıyor.
Bu sene yaşadığımız kayıplar bizi oldukça üzdü. Ailemden, halamı ve babaannemi kaybettik.
Çok sevdiğimiz babaannemiz, 13 Ağustos'ta 89 yıllık hayatına veda etti. Tesadüf o ki birkaç ay için gittiği kendi köyünde, avucunun içi gibi bildiği kendi evinde.. Çok gururlu ve güçlü bir kadındı. O'nu öyle hatırlayacak olmak bana mutluluk veriyor. Allah O'na, halama ve diğer kaybettiklerimize rahmet etsin. Mekanları Cennet olsun.
Cenazesine katılmayı çok istedik, ama yaz günü olduğu için hemen defnedildi ve biz de yetişemedik. Ertesi hafta 7'si için yapılacak mevlüde gittik apar topar.
Babaannem ve halama dair hatırladığım güzel anılarım var. Ben küçükken İstanbul'da haftasonları babaanneme giderdik annemle. Bazen bir sürpriz olur; babaannem, bana ve kuzenime pazardan oyuncak bebek almış olurdu. Çok mutlu olurduk, hemen oyuna dalardık.
Biraz zayıf bir çocuktum. Halam da beni yemeğe teşvik etmek için yemekten sonra ne kadar uzamışız diye kuzenim ve benim boyumu ölçer, kilomuza bakardı :)
İnsanın çocukluk anıları daha ağır basıyor bence yeni anılarına göre. Bir kişiyle ilgili direkt çocukken o kişiyle paylaştığın anlar geliyor gözünün önüne. Onları hatırlayabilmek bence büyük nimet.

Geçen hafta, mevlüt için köye gittiğimizde birkaç gün kaldık ve dönerken annem yine çantalarımızı doldurdu. Bolca dereotu, maydanoz, nane, domates, biber toplayıp geldik. Bu kadar malzeme bir araya gelmişken bir süre önce aklıma düşen ve yapmayı çok istediğim, annemin hala, belki babaannemin de zamanında yaptığı bir içeceği/yiyeceği yaptım. Aygut. Tosya'da (belki başka ilçelerde de biliniyordur, bilemedim) tarhana zamanı, tarhananın unu katılmadan önce birkaç kavanoz ayrılan malzemeyle yapılan, cacık benzeri, iştah açıcı bir içecek/yiyecek. İçerisine bol dereotu, maydanoz, soğan, nane, kırmızı ve yeşil biberler, domates, salatalık ve kekik, fesleğen gibi başka otlar da katılabilip, damak zevkine göre malzeme ekleme- çıkarmalarıyla yapılabiliyor. Ana malzemesi yoğurt. Yoğurda bu malzemeler katılıp birkaç gün bekletiliyor. Yoğurt ekşiyip mayalanıyor. İçerisindeki malzemeler inceliyor, aromasını, tadını iyice veriyor. Katıldıysa eğer acısı ortaya çıkıyor iyice. Çok iştah açıcı, akşam yemeklerine tat katan bir içecek/yiyecek. İçecek mi yiyecek mi karar veremedim :)) Ne derseniz artık.
Artık bol fotoğraflı uzun yazımın tarif kısmına geçmek istiyorum.

Nane, maydanoz, domates, salatalık, sivri biber, acı yeşil biber, kırmızı acı biber, soğan,  dereotu ve dereotu tohumu

Otlar ince ince kıyıldı, salatalık rendelendi, domatesin çekirdekleri çıkarıldı ve minik doğrandı, soğan ince ince yemeklik doğrandı, bütün katılacak nane ve dereotu da hazır.

Doğranmış bütün malzemeler yoğurda katıldı karıştırılmayı bekliyorlar :)

Ve malzemeler yoğurtla karıştı..

Bütün olarak katılması gereken biraz nane ve dereotu çiçekleri ve tohumu eklendi. Tohumlar daha fazla aroma için elde ovularak eklendi.

Acısı eklenip 3-4 gün bekledikten sonraki hali.. Artık sofralarda yer almaya hazır..

Aygut
Malzemeler
2,5 kg. yoğurt
Yarım demet maydanoz
Yarım demet dereotu
1 demet nane
Dereotu tohumlu ve çiçekli dalları
4 adet sivri biber, minik doğranmış veya rondoda çekilmiş
1 adet küçük acı yeşil biber, minik doğranmış
1 adet taze veya kuru kırmızı biber, rondoda çekilmiş veya çok minik doğranmış (ben acı kırmızı biber kullandım)
2 adet domates, çekirdekli kısmı çıkarılmış ve ince doğranmış
1 adet büyük salatalık, rendelenmiş
2 adet büyük kuru soğan, ince doğranmış
1 yemek kaşığı kırmızı pulbiber

İstenirse eklenebilecekler; çok az kıyılmış fesleğen, taze kekik, kimyon, karabiber, damak zevkinize göre malzemeler..

Yapılışı

• Bütün otlar güzelce yıkanır, kurutulur ve nanenin yarısı hariç hepsi ince ince doğranır.
• Yoğurt geniş bir karıştırma kabına alınır ve çırpılır.
• Soğan, biberler, domates, salatalık, otlar ve baharatlar yoğurda eklenip güzelce karıştırılır.
• Dereotu tohumları elde bastırarak ovalanarak eklenir.
• Dereotu çiçekleri ve nanenin bütün bıraktığımız dalları olduğu gibi katılıp karıştırılır.
• Karışım, kapaklı bir yoğurt kovasına veya büyük saklama kabına alınır. Kapağı kapalı olarak (taşmaması için büyük bir kapta olmalı ve arada kontrol edilmelidir) oda sıcaklığında 2-3 gün bekletilir. Hava çok sıcaksa buzdolabında 4-5 gün bekletilebilir.
• Ekşiyen ve mayalanan yoğurtla birlikte tüm malzemeler hafif eriyecek ve aromasını verecektir.
• Servis öncesi biraz içme suyuyla karıştırılıp koyu ayran kıvamına getirilmelidir.
• Taneleriyle birlikte yemek istemeyenler süzerek servis edebilirler.

NOT: Rondoda çekilmiş kırmızı biber ve tüm malzemeyle beraber eklenen kırmızı pul biber bekleme süresi sonunda pembemsi bir renk verecektir. Ben pulbiberi servis öncesi eklediğim için benim aygutum daha açık renkli oldu.


Görüşmek üzere.

Sevgiler.